Η καινοτομία διαδραματίζει κομβικό ρόλο σε όλους τους χώρους δραστηριοποίησης της ανθρωπότητας. Η συμβολή της, όμως, στον τομέα της Υγείας, ιδιαίτερα μετά την πανδημία της COVID-19, είναι πλέον αδιαμφισβήτητη.
Όπως λέει στο NEWS247 η γενική διευθύντρια του PhARMA Innovation Forum Greece Μαριάντζελα Οικονομοπούλου: «Η τεράστια θετική επίπτωση της καινοτομίας στη ζωή των ανθρώπων πιστοποιείται επιπρόσθετα από την αύξηση του προσδόκιμου ζωής, την εξάλειψη ασθενειών και τα θεραπευτικά άλματα σε όλες σχεδόν τις θεραπευτικές κατηγορίες. Δεν εξαντλείται, ωστόσο, εκεί».
Και προσθέτει: «Η καινοτομία συμβάλλει καθοριστικά στη βελτίωση και στη βιωσιμότητα των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης, αν σκεφτούμε ενδεικτικά τη μείωση της θνησιμότητας, τη μείωση της ανάγκης νοσοκομειακής περίθαλψης, την αντιμετώπιση χρόνιων παθήσεων, μιας από τις μεγαλύτερες πηγές κόστους για τα υγειονομικά συστήματα παγκοσμίως. Επιπλέον η επένδυση στην καινοτομία στην Υγεία ωφελεί πολλαπλά την οικονομία, είτε το εξετάσει κανείς από τη δημιουργία θέσεων εργασίας, είτε προσμετρήσει το όφελος από τη διεξαγωγή κλινικών δοκιμών.
Στην καθημερινή πρακτική, ωστόσο, η αξιολόγηση της καινοτομίας καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από το αξιακό πλαίσιο, που διαμορφώνει το υγειονομικό σύστημα κάθε χώρας. Αν τα πάντα πρέπει να… στριμωχτούν στη μέγγενη ενός μονοδιάστατα εννοούμενου μοντέλου, που την αξιολογεί μόνο ως πηγή κόστους, όλα όσα αναφέρθηκαν παραπάνω υποβαθμίζονται και δεν λαμβάνουν την αξία, που τους πρέπει».
Το PIF για τις ανάγκες των ασθενών
Πάγια αξία για το PhARMA Innovation Forum και για τις εταιρίες που εκπροσωπεί είναι ότι, η Υγεία δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να αντιμετωπίζεται ως πηγή κόστους, αλλά ως αγαθό, στο οποίο πρέπει να μπορούν να έχουν πρόσβαση όλοι. Μια ευρύτερη συναίνεση από όλους τους αρμόδιους, που διαμορφώνουν πολιτική υγείας στη χώρα μας πάνω στην αρχή αυτή, θα οδηγούσε άμεσα στη διαμόρφωση ενός υγειονομικού συστήματος, που είναι σε θέση να καρπωθεί όλα τα οφέλη, που αποδεδειγμένα μπορεί να προσφέρει η καινοτομία.
Η κα Οικονομοπούλου επισημαίνει ότι με αυτό το σκεπτικό, το PhARMA Innovation Forum ανέλαβε την πρωτοβουλία να διοργανώσει μια σειρά από κλειστές συναντήσεις εργασίας, στις οποίες προσκαλούνται και συμμετέχουν εκπρόσωποι από διαφορετικούς χώρους του κλάδου, όπως οι σύλλογοι ασθενών, οι επιστημονικές ενώσεις, εξειδικευμένα κέντρα υγείας, εκπρόσωποι της πολιτικής ηγεσίας αλλά και της καινοτόμου φαρμακοβιομηχανίας.
«Στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Meeting Patients’ Needs», κάθε συνάντηση είναι αφιερωμένη σε διαφορετική θεραπευτική κατηγορία και το κεντρικό ερώτημα σε όλες είναι τι πρέπει να βελτιωθεί κατά προτεραιότητα, με στόχο την κατά το δυνατόν καλύτερη κάλυψη των αναγκών των ασθενών και την πρόσβασή τους στις πλέον καινοτόμες θεραπείες. Ήδη στις δύο πρώτες συναντήσεις, αφιερωμένες στην Ογκολογία και στην Αιματολογία αντίστοιχα, έγινε σαφής από όλες τις πλευρές που συμμετείχαν η ανάγκη να ξεφύγουμε από την στενή θεώρηση της υγείας ως κόστους, για να μπορέσουμε να κάνουμε βήματα μπροστά», αναφέρει η γενική διευθύντρια του PIF.
«Σε αυτά τα βήματα ασφαλώς περιλαμβάνονται η καταμέτρηση των υγειονομικών αναγκών, ο καθορισμός υγειονομικών προτεραιοτήτων, η καθολική εξασφάλιση της πρόσβασης στη φαρμακευτική καινοτομία, η αύξηση του προϋπολογισμού για το φάρμακο, και η ύπαρξη ενός ενιαίου φαρμακευτικού προϋπολογισμού, η αναθεώρηση του συστήματος υποχρεωτικών επιστροφών, η εμπέδωση κλίματος πρόβλεψης και η διαφάνεια σε όλη την αλυσίδα διανομής των φαρμακευτικών προϊόντων. Παράλληλα η συλλογή και δημοσιοποίηση δεδομένων, που να επιτρέπουν τη λήψη τεκμηριωμένων αποφάσεων κατανομής των πόρων, η συμμετοχή των ασθενών στη λήψη αποφάσεων και η έμφαση στην επιστημονική τεκμηρίωση των διαθέσιμων επιλογών, είναι απόλυτα απαραίτητες παράμετροι.
Αν πρέπει να σταθούμε λίγο περισσότερο σε κάποια σημαντικά ζητήματα, σίγουρα κυρίαρχο ανάμεσά τους θα ήταν το σύστημα των υποχρεωτικών επιστροφών. Χωρίς τη συμβολή της βιομηχανίας, που ξεπερνά το €1,5 δισ. ως clawback το 2022 (στα οποία πρέπει να προστεθούν και πλέον του €0,5 δισ. ως επιστροφές όγκου ή rebates), πολλοί ασθενείς δεν θα μπορούσαν να λαμβάνουν τα αναγκαία για την πάθησή τους φάρμακα. Επιπλέον σε όλες τις νέες καινοτόμες θεραπείες, οι υποχρεωτικές επιστροφές ξεπερνούν το 60% και σε ορισμένες περιπτώσεις φτάνουν το 70%. Γίνεται κατανοητό ότι το ύψος αυτών των υποχρεωτικών επιστροφών θέτει σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα της καινοτόμου φαρμακοβιομηχανίας και δημιουργεί κινδύνους στην εξασφάλιση της πρόσβασης των ασθενών σε καινοτόμες θεραπείες, απαραίτητες για την αντιμετώπιση σοβαρών και απειλητικών για τη ζωή ασθενειών», υπογραμμίζει η κα Μαριάντζελα Οικονομοπούλου.
Οι προτάσεις του PIF για τη φαρμακευτική περίθαλψη
Το PhARMA Innovation Forum Greece (PIF) έχει επανειλημμένα καταθέσει δημόσια τις απόψεις του για τις προτεραιότητες, σχετικά με τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητας της φαρμακευτικής περίθαλψης στην Ελλάδα.
Όπως έχει εξηγήσει, υπάρχει ανάγκη παρεμβάσεων στο επίπεδο της τιμολόγησης των φαρμακευτικών θεραπειών, στην αξιολόγηση των νέων τεχνολογιών υγείας, στην ενίσχυση της κλινικής έρευνας και της καινοτομίας σε όλα τα επίπεδα του συστήματος.
«Επιπλέον επιμένουμε στην ανάγκη για ένα ορθολογικό σύστημα χρηματοδότησης, για διαφάνεια μέσω της δημοσιοποίησης και ανάλυσης δεδομένων, για τη λήψη τεκμηριωμένων αποφάσεων πολιτικής υγείας και, φυσικά, για την εφαρμογή μέτρων ελέγχου της ζήτησης, κυρίως μέσω της ολοκλήρωσης του ηλεκτρονικού φακέλου του ασθενούς, της ανάπτυξης μητρώων ασθενών, της θέσπισης κλινικών πρωτοκόλλων και του ελέγχου της ποιότητας σε όλο το φάσμα της φροντίδας.
Όλα αυτά απαιτούν ευρύτερες συναινέσεις, πολιτική και οικονομική σταθερότητα και γενναίες πρωτοβουλίες από την πλευρά όλων των συναρμόδιων φορέων. Είναι, όμως, απαραίτητα βήματα για ένα βιώσιμο υγειονομικό σύστημα, που θα έχει βασική του προτεραιότητα την κάλυψη των αναγκών των ασθενών και την πρόσβασή τους στις καλύτερες και πιο αποτελεσματικές θεραπείες», καταλήγει η κα Οικονομοπούλου.
*Το κείμενο δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα news247.